Da antigüidade desta freguesía, é bastante testemuño o estar citada no Documento de Tructinio do ano 830 no que consta como "scm. uincentium in nevare".
Como pode verse, por aqueles lejanisimos tempos está Nebra baixo a advocación de San Vicente, pasando algúns séculos máis tarde ao Patrocinio de Santa María.
O val de Nebra é un dos máis ricos do municipio tanto polas súas grandes dimensións como pola fecundidade do seu chan que produce abundancia de millo, centeo, cebada e algún trigo, e até non hai moitos anos tamén producía liño. Antes da Repoboación Forestal tiña boa gandaría, da que foi necesario desfacerse polos novos imperativos legais que deron ao traste cos rabaños. Abundan espesos piñeirais e bosques de eucaliptos, e na súa horta danse variedade de legumes e froitas de boa calidade.
No lugar de "Ou Pazo" está a casa solariega dos Caamaño e Sotomayor, con grandes extensións de terra hoxe xa desintegradas desta nobre casa, á que tamén se unía a de Caamaño na freguesía do mesmo nome. Foi Casa moi forte nos séculos XV e XVI.
No século XV era Señor destes solares de Nebra e de Caamaño, Martín de Vecerra, casado con Dª María Oanes de Prego, viúva de Antonio Gómez de Gisamone, de cuxo matrimonio houbo un Gonzálo Pérez Mariño de Caamaño que herdou o maiorazgo en ambas as casas, segundo afirma M. Fabeiro Gómez no seu traballo titulado "O Hospital de Dentro na Vila de Noia".
Próxima á aldea de Orseño houbo unha torre medieval que se chamou "A Torre". Estaba levantada na marxe esquerda do río Quintáns, nun alto moi escarvado pola parte do río. Descoñecemos se esta torre ou fortaleza tería algunha relación co Pazo de Nebra, ou se pertencería á mitra de Santiago, ao tempo de ser abatida probablemente polos Hermandiños o ano 1467, aínda que nas relacións de fortalezas abatida naquela ocasión non consta esta de Nebra, como tampouco constan outras que coñecemos e non constan porque aquelas notas escritas por Boan, Vasco dá Ponche e outros son incompletas.
Daquela obra castrense aínda vimos restos interesantes que quizais hoxe xa non existan. Naquel sitio montouse unha nova casa de labranza que tamén se chamou "A Torre", e está próxima ao cruceiro de Tores.
Na aldea de Calo situada na saia do monte e na parte máis alta do val, hai uns grandes peñascos que se denominan "As Penas de Calo", posible ara druídica, e nas súas inmediacións bifurcábase a calzada romana que despois de atravesar Barbanza alí abríase en dous ramais para dirixir un ao castro de Baroña, e o outro baixando ao longo do val xuntábase coa calzada da costa nalgún punto que non puidemos identificar.
A igrexa actual de Santa María de Nebra foi construída a finais do século XVIII no mesmo solar da anterior, que foi un castro celta próximo á aldea de Calo. É un templo de robusta construción con planta de cruz latina e bóveda de canón, todo labrado en selecta cantaría tan abundante na parroquia. Está ben dotada de retablos e pintado, e a súa construción efectuouse nos anos 1799-1800 polo prezo de 9.000 reais. Fíxoo o escultor José Cachafeiro. A pesar que Couselo Bouzas no seu Galicia Artística non o honra, no noso concepto Cachafeiro foi un bo artista, segundo as obras que do el coñecemos, que non son poucas.
Esta freguesía de Santa María de Nebra, tiña en 1607 sesenta fregueses, e da tributación que pagaban en froito á súa igrexa facíanse doce partes, das que cinco partes máis o iglesario percibíaas o cura, e as outras sete de sincura colativa tamén era para o párroco, que a valía todo 150 ducados ao ano.
En 1925 contaba con 212 veciños, chegando en 1958 a ter 224, baixando en 1965 a 210 fregueses.
Tanto a emigración como o traslado de familias enteiras a zonas industrializadas, fan que o censo de habitantes en parroquia de tan óptimas calidades non aumente.
Limítelos desta freguesía son: Ao Norte Goiáns-Portosín; ao Sur Noal-Porto do Son; ao Leste monte Iroite, logo Santo André de Cures, e ao Oeste a fermosa praia da Aguieira e o mar da ría de Muros e Noia.
Como pode verse, por aqueles lejanisimos tempos está Nebra baixo a advocación de San Vicente, pasando algúns séculos máis tarde ao Patrocinio de Santa María.
O val de Nebra é un dos máis ricos do municipio tanto polas súas grandes dimensións como pola fecundidade do seu chan que produce abundancia de millo, centeo, cebada e algún trigo, e até non hai moitos anos tamén producía liño. Antes da Repoboación Forestal tiña boa gandaría, da que foi necesario desfacerse polos novos imperativos legais que deron ao traste cos rabaños. Abundan espesos piñeirais e bosques de eucaliptos, e na súa horta danse variedade de legumes e froitas de boa calidade.
No lugar de "Ou Pazo" está a casa solariega dos Caamaño e Sotomayor, con grandes extensións de terra hoxe xa desintegradas desta nobre casa, á que tamén se unía a de Caamaño na freguesía do mesmo nome. Foi Casa moi forte nos séculos XV e XVI.
No século XV era Señor destes solares de Nebra e de Caamaño, Martín de Vecerra, casado con Dª María Oanes de Prego, viúva de Antonio Gómez de Gisamone, de cuxo matrimonio houbo un Gonzálo Pérez Mariño de Caamaño que herdou o maiorazgo en ambas as casas, segundo afirma M. Fabeiro Gómez no seu traballo titulado "O Hospital de Dentro na Vila de Noia".
Próxima á aldea de Orseño houbo unha torre medieval que se chamou "A Torre". Estaba levantada na marxe esquerda do río Quintáns, nun alto moi escarvado pola parte do río. Descoñecemos se esta torre ou fortaleza tería algunha relación co Pazo de Nebra, ou se pertencería á mitra de Santiago, ao tempo de ser abatida probablemente polos Hermandiños o ano 1467, aínda que nas relacións de fortalezas abatida naquela ocasión non consta esta de Nebra, como tampouco constan outras que coñecemos e non constan porque aquelas notas escritas por Boan, Vasco dá Ponche e outros son incompletas.
Daquela obra castrense aínda vimos restos interesantes que quizais hoxe xa non existan. Naquel sitio montouse unha nova casa de labranza que tamén se chamou "A Torre", e está próxima ao cruceiro de Tores.
Na aldea de Calo situada na saia do monte e na parte máis alta do val, hai uns grandes peñascos que se denominan "As Penas de Calo", posible ara druídica, e nas súas inmediacións bifurcábase a calzada romana que despois de atravesar Barbanza alí abríase en dous ramais para dirixir un ao castro de Baroña, e o outro baixando ao longo do val xuntábase coa calzada da costa nalgún punto que non puidemos identificar.
A igrexa actual de Santa María de Nebra foi construída a finais do século XVIII no mesmo solar da anterior, que foi un castro celta próximo á aldea de Calo. É un templo de robusta construción con planta de cruz latina e bóveda de canón, todo labrado en selecta cantaría tan abundante na parroquia. Está ben dotada de retablos e pintado, e a súa construción efectuouse nos anos 1799-1800 polo prezo de 9.000 reais. Fíxoo o escultor José Cachafeiro. A pesar que Couselo Bouzas no seu Galicia Artística non o honra, no noso concepto Cachafeiro foi un bo artista, segundo as obras que do el coñecemos, que non son poucas.
Esta freguesía de Santa María de Nebra, tiña en 1607 sesenta fregueses, e da tributación que pagaban en froito á súa igrexa facíanse doce partes, das que cinco partes máis o iglesario percibíaas o cura, e as outras sete de sincura colativa tamén era para o párroco, que a valía todo 150 ducados ao ano.
En 1925 contaba con 212 veciños, chegando en 1958 a ter 224, baixando en 1965 a 210 fregueses.
Tanto a emigración como o traslado de familias enteiras a zonas industrializadas, fan que o censo de habitantes en parroquia de tan óptimas calidades non aumente.
Limítelos desta freguesía son: Ao Norte Goiáns-Portosín; ao Sur Noal-Porto do Son; ao Leste monte Iroite, logo Santo André de Cures, e ao Oeste a fermosa praia da Aguieira e o mar da ría de Muros e Noia.
Fonte: Historia de Porto do Son y su Distrito «José Barreiro Barral»
Ningún comentario:
Publicar un comentario
Os comentarios son libres, só pido sentido.